FSC en de EUDR

Wat is de EUDR en waarom is die belangrijk?

EUDR staat voor "EU Deforestation Regulation" of de ontbossingsverordening van de EU. Het doel van de verordening is te voorkomen dat producten en goederen die verband houden met ontbossing en/of bosdegradatie in de EU op de markt worden gezet of uit de EU geëxporteerd worden. Hier vind je de de gehele verordening in het Nederlands en in het Engels.

Ontbossing is een van de oorzaken van klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. De EU draagt daaraan bij door een aanzienlijk deel van de producten te consumeren die verband houden met ontbossing (zie onderstaande figuur voor de mate waarin de verschillende grondstoffen bijdragen). Het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) stelt dat stoppen met ontbossing en het herstellen van ecosystemen effectieve maatregelen zijn om de CO2-uitstoot terug te dringen en daarmee klimaatverandering af te remmen. In onderstaande figuur staat de bijdrage van verschillende grondstoffen aan ontbossing.

Veelgestelde vragen over de EUDR

Hieronder vindt u een overzicht van 10 complexe vragen die ons de afgelopen maanden zijn gesteld en onze antwoorden. Deze informatie geeft meer inzicht over hoe u dient om te gaan met de EUDR en wat uw verantwoordelijkheden op dit gebied zijn. Verder vindt u hier een link naar de FAQ die wij hebben opgesteld n.a.v. de FSC en EUDR info- en vragensessies.

Vallen mijn producten onder de EUDR?

In bijlage 1 van de verordening staat de lijst van producten die onder de EUDR vallen.
Welke kaartsystemen moeten gebruikt worden voor de geolocaties?

EU Traces gaat uit van geo-coördinaten in GeoJSON.

Ligt de grens tussen micro, kleinere en MKB bedrijven vast? De micro en kleine bedrijven mogen namelijk halverwege het jaar voldoen aan de EUDR-normen.

De grenzen van bedrijfsgrootte zijn als volgt:
 

Type onderneming	RICHTLIJN 2013/34/EU staat in de verordening https ://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013L0034
Micro-onderneming	a) balanstotaal: 450.000 EUR b) netto-omzet: 900.000 EUR c) gemiddeld personeelsbestand gedurende het boekjaar: 10
Kleine onderneming	a) balanstotaal: 5.000.000 EUR b) netto-omzet: 10.000.000 EUR c) gemiddeld personeelsbestand gedurende het boekjaar: 50
Middelgroot	a) balanstotaal: 25.000.000 EUR b) netto-omzet: 50.000.000 EUR c) gemiddeld personeelsbestand gedurende het boekjaar: 250

Als u in bovenstaande tabel aan 2 van 3 criteria voldoet behoort u tot deze categorie.

LET OP: Het uitstel voor micro en kleine ondernemingen tot 30-06-2025 (of 30-06-2026 als EUDR 1 jaar wordt uitgesteld), geldt alleen voor bedrijven die geregistreerd zijn in het handelsregister voor 31 december 2020.

Wanneer wij een DDS moeten opstellen over een batch binnen de EUDR, wie of wat bepaalt voor de EUDR wat een ‘batch’ is?

Je bepaalt zelf de omvang van een batch, dat kan een aankoop- of productiehoeveelheid zijn, dat kan een zending zijn. Van belang is hierbij dat de volumes die worden ingediend overeenkomen met de hoeveelheid die wordt ontvangen en dat de aangifte in EU-Traces niet meer dan één jaar oud is, aangezien de Risicoanalyse ieder jaar opnieuw uitgevoerd dient te worden en deze niet ouder dan één jaar mag zijn.
Waarom zou de EU/Competent Authorities wel een FSC Recycled product als exempt accepteren als ze de FSC CoC niet als een Green Lane ziet?

Dit zijn twee verschillende vragen.

M.b.t. recyclede producten: de wet is bedoeld om ontbossing tegen te gaan. Bij recyclede producten vindt geen ontbossing plaats en deze zijn uitgesloten van de EUDR. Nieuwe houtproducten (‘virgin fibres’), met of zonder keurmerk, vallen daarom wel onder de EUDR.

Let op: voor hout wordt wel een onderscheid gemaakt tussen post- en pre-consumer recycled materiaal! Zogenaamde ‘by-products’ uit een productieproces van hout (pre-consumer materiaal) bijvoorbeeld zaagsel en wood chips, vallen wél onder de EUDR.

Ten aanzien van certificering erkent de EU wel dat certificering een belangrijke ondersteunende rol kan spelen. Echter bestaat voor geen enkel keurmerk een “Green Lane”. Als bedrijf dien je zelf Due Diligence te betrachten en aan te tonen dat e.e.a. voldoet aan de EUDR.
Wat gebeurt er wanneer wij vandaag grondstoffen kopen en die in februari exporteren. Dan hebben wij geen data van onze leveranciers ... en toen?

Van belang is hier de tijd van productie. Voor goederen die voor 29 juni 2023 geproduceerd zijn geldt dat ze tot 31 december 2027 moeten voldoen aan de regels van de ‘oude’ verordening, de EUTR. Voor alle goederen (en grondstoffen) geproduceerd na 29 juni 2023 geldt dat ze m.i.v. 30 december 2024 aan de vereisten van de EUDR moeten voldoen. U zult dus tijdig moeten beginnen met het informeren van uw leveranciers en het verzamelen van gegevens.
Een pallet heeft een dragende functie => dus valt niet onder de EUDR, een (bijvoorbeeld) tomatendoos heeft ook een dragende functie => valt deze tomatendoos dan wel onder de EUDR?

Als je pallets of tomatendozen als product importeert/op de markt brengt/exporteert dan vallen ze wel onder de EUDR. Als ze dienen als verpakkingsmateriaal (ter bescherming) van een artikel dan valt de pallet of tomatendoos niet onder de EUDR.
Als je een EUDR product inkoopt binnen Europa, moet je als niet-MKB het DDS van de leverancier in EU Traces aangeven. Moet je bij doorverkoop aan je eigen klanten een nieuw DDS aanmaken/indienen op EU-Traces?

Als je een product ongewijzigd doorverkoopt dan hoef je, als MKB en niet-MKB, geen nieuw DDS-nummer aan te maken en geen opgave te doen in EU-Traces en mag je het ontvangen DDS-nummer doorgeven. Wel moet de niet-MKB trader Due Diligence uitvoeren: volgens recente Guidance mag deze Due Diligence per leverancier op basis van steekproeven worden uitgevoerd; met deze streekproef moet worden vastgesteld dat de leverancier zijn Due Diligence ‘correct en regelmatig’ heeft uitgevoerd. Invoeren in EU Traces, als niet-MKB bedrijf, moet wel als het product verandert (bijvoorbeeld door een bewerking van het ingekochte product, bijvoorbeeld het afkorten van een balk. Dit geldt zowel voor wijzigingen waarbij de HS-code wel als niet wijzigt.

Het niet-MKB bedrijf moet voor een gewijzigd product altijd aangifte doen in EU-traces en een nieuw DDS-nummer meegeven bij verkoop.

MKB traders hoeven géén Due Diligence uit te voeren en alleen DDS-nummer gekoppeld aan product in administratie te bewaren (gedurende vijf jaar). Een MKB-onderneming mag het oude DDS-nummer meegeven bij verkoop, ongeacht of het product wel of niet gewijzigd is.
Hoever gaat de DDS zelf door de keten? Moet de consument uiteindelijk de DDS kunnen inzien?

Zolang de producten onder annex 1 vallen, dien je het DDS-nummer te vermelden. Zodra er geen verkoop meer plaatsvindt van het product en/of wanneer het product verwerkt wordt in een product dat niet staat vermeld op de annex 1 van de EUDR (bijv. inkoop houten kozijn en verkoop als huis waarin dat houten kozijn verwerkt is) dan stopt de keten.
Geeft FSC Trace ook de geolocaties (etc.) door aan volgende partijen in de Supply Chain, naast communicatie met EU-Traces?

Ja, FSC Trace is zo in te stellen dat alle benodigde gegevens (zoals geolocatie etc.) voor de EUDR ook meekomen in FSCTrace naar de volgende schakel in de keten. Je bepaalt hierbij zelf wat je wel of niet doorgeeft. Ben jezelf importeur en lever je aan een MKB-bedrijf (trader) dan hoef je enkel een DDS nummer door te geven. Lever je aan een niet-MKB bedrijf dan kun je alle data doorgeven inclusief risicoanalyse t.b.v. van de Due Diligence die zo’n niet-MKB bedrijf moet uitvoeren. Ook in Eu-Traces is er de mogelijkheid om doorgeven van de geolocaties uit te zetten zodat deze niet zichtbaar zijn in de opgave voor andere bedrijven (uiteraard wel voor de autoriteiten)

FSC en de EUDR info-/vragensessies

De EU Ontbossingsweg (EUDR) stel eisen aan bedrijven die hout en houtproducten op de EU-markt willen brengen. Eind 2025 moeten ale bedrijven die goederen aanbieden die in Annex 1 van de EUDR vermeld staan, aan deze regelgeving voldoen. Wij willen FSC-gecertificeerde bedrijven daarbij zo goed mogelijk onderstunen. Door het grote aantal vragen dat we momenteel ontvangen, is het helaas niet mogelijk deze individueel te beantwoorden.

Om u toch goed te informeren, organiseren we speciale informatie- en vragensessies voor alla FSC-certificaathouders. Tijdens deze sessies geven we een update over de laatste ontwikkelingen rondom FSC en de EUDR en is er tijd om uw vragen te beantwoorden. partners van FSC Nederland zijn ook van harte welkom en kunnen met specifieke vragen terecht bij hun partnermanager.

Planning info- en vragensessies
In de eerste helft van 2025 organiseren we de info- en vragensessies over FSC en de EUDR iedere laatste dinsdag van de maand:

Dinsdag 28 januari	van 10.30 tot 11.30 uur
Dinsdag 25 februari	van 10.00 tot 11.00 uur
Dinsdag 25 maart	van 10.00 tot 11.00 uur
Dinsdag 29 april	van 10.00 tot 11.00 uur
Dinsdag 27 mei	van 10.00 tot 11.00 uur
Dinsdag 24 juni	van 10.00 tot 11.00 uur

De data en het actieplan voor de tweede helft van 2025 worden in het voorjaar van 2025 bekendgemaakt.

Wilt u deelnemen?
Klik dan hier om u in te schrijven. Direct na uw inschrijving ontvangt u de link waarmee u kunt deelnemen aan de info-/vragensessie(s) over FSC en de EUDR.

Welke producten vallen onder de EUDR?

De EUDR is van toepassing op hout, rubber, palmolie, soja, vee, koffie en cacao. Houtproducten vallen ook onder de verordening. Voor houtproducten bestaan aanvullende eisen en moet er worden aangetoond dat de producten niet bijdragen aan ontbossing maar ook dat ze niet aan een slechtere kwaliteit van het bos (bosdegradatie)hebben bijgedragen. In bijlage 1 van de verordening staat de lijst van producten die onder de EUDR vallen.

De EUDR vereist dat de producten legaal zijn en niet afkomstig van ontbossing. Voordat een product op de EU-markt kan worden gebracht, moeten betrokken partijen rapporteren of zij de nodige zorgvuldigheid (due diligence) hebben betracht om ervoor te zorgen dat het product ontbossingsvrij is en legaal is (volgens de wetgeving van het land van herkomst).

De EUDR werd op 29 juni 2023 gepubliceerd. Bedrijven hebben nu tot 29 december 2024 de tijd om hun bedrijfsvoering aan te passen aan de nieuwe regels. Uitzonderingen en bijzondere bepalingen zijn van toepassing zijn op bedrijven uit het MKB, die een half jaar langer krijgen om aan de bepalingen te voldoen.

Wie moeten aan EUDR voldoen?

Operators: dit zijn bedrijven die als eerste hout- en houtproducten (of één van de andere grondstoffen) op de EU-markt zetten en/of deze vanuit de EU exporteren. Let op: dit betreft ook bedrijven die hout oogsten in Nederlands bos en dit op de markt plaatsen. Operators dienen ‘due diligence’ te betrachten. Dat betekent dat ze informatie verzamelen (zie artikel 9 van de EUDR), op basis van deze informatie een risicoanalyse uitvoeren (‘wat is het risico dat mijn product heeft bijgedragen aan ontbossing of bosdegradatie’; zie artikel 10 EUDR), en indien nodig maatregelen nemen om de risico’s te beperken (zie artikel 11 EUDR). Voordat operators een product op de EU-markt zetten moeten zij een due diligence verklaring invullen en uploaden in een systeem dat de EU zal opzetten.
Traders: bedrijven verder in de keten (nadat het product op de EU-markt is gezet).
Deze bedrijven dienen de volgende gegevens te verzamelen en bewaren: a) de naam, het postadres, het e-mailadres en, indien beschikbaar, een webadres van de leveranciers én nummers van de due diligence-verklaringen die verband houden met die producten; b) de naam, het postadres, het e-mailadres en, indien beschikbaar, een webadres van de bedrijven aan wie zij de relevante producten hebben geleverd.
Traders die niet het MKB behoren (dus grote bedrijven verder in de keten, zie definitie van MKB) hebben dezelfde verplichtingen als operators. Zij mogen verwijzen naar de due diligence verklaring die de operator heeft ingediend, maar uitsluitend als zij hebben vastgesteld dat de betreffende operator voldoende zorgvuldigheid (due diligence) heeft betracht voordat hij het product op de EU-markt zette.

Schema overzicht Due Dilligence en aangifte in EU-Traces

EUDR heeft wereldwijd gevolgen

Hoewel de EUDR Europese wetgeving is, zijn de gevolgen wereldwijd merkbaar. Bedrijven die producten die onder de EUDR vallen op de EU-markt zetten of exporteren van de EU-markt moeten gepaste zorgvuldigheid (due diligence) betrachten. Daarmee moeten zij aantonen dat de producten niet afkomstig zijn van een gebied dat na 31 december 2020 is ontbost of waar bosdegradatie heeft plaatsgevonden. Bedrijven moeten bovendien controleren of deze producten voldoen aan de relevante wetgeving in het land van herkomst, inclusief respect voor de mensenrechten en de rechten van de inheemse volkeren.

Hoe FSC voldoet aan de EUDR

FSC steunt de EUDR, die in lijn is met onze missie, en we willen bedrijven zo goed mogelijk van dienst zijn om aan de eisen van de EUDR te voldoen. Hiermee is het voor bedrijven gemakkelijker om aan te tonen dat zij aan de zorgvuldigheidseisen hebben voldaan. FSC-certificering schrijft niet alleen regels voor maar deze worden ook jaarlijks door certificeerders gecontroleerd.

Hieronder staat een overzicht in hoeverre FSC nú reeds in overeenstemming is met de EUDR. FSC zorgt ervoor dat de FSC-eisen tijdig in overeenstemming zijn met alle eisen van de EUDR.

Vereisten volgens EUDR	FSC’s oplossing (stand van zaken eind 2023)
Definities van ontbossing en bosdegradatie	√ de door de FSC gebruikte definities komen overeen met de definities van de EUDR.
Cut-off date 31 december 2020*)	√ de regels van FSC komen hiermee overeen.
Vereisten voor legaliteit	√ de FSC-standaarden vereisen dat certificaathouders aan alle relevante wettelijke verplichtingen voldoen.
Geen producten afkomstig van ontbossing	Grotendeels in overeenstemming: FSC staat minimale conversie toe onder voorwaarde dat deze conversie (1) ook op langere termijn bijdraagt aan natuurbehoud en sociale voordelen, (2) niet meer dan vijf procent van het gecertificeerde bosgebied beslaat en (3) High Conservation Values niet in gevaar brengt. FSC beschouwt de aanleg van infrastructuur, zoals boswegen die nodig zijn om verantwoord bosbeheer te ondersteunen, niet als conversie. De EUDR doet dit wel en staat geen enkele vorm van conversie toe. FSC bekijkt momenteel hoe onze standaard(s) in overeenstemming gebracht kunnen worden met de EUDR-regels.
Geen producten afkomstig van bosdegradatie	√ FSC-certificering van bosbeheer voorkomt degradatie van bossen.
Sociale vereisten	√ FSC heeft strenge eisen die de rechten van werknemers, lokale gemeenschappen en inheemse volkeren beschermen (bijvoorbeeld via tijdige, vrije en geïnformeerde toestemming, ook bekend als FPIC).
Vereisten voor geografische locatie	Grotendeels in overeenstemming: van veel FSC-gecertificeerde bossen zijn gegevens m.b.t. geolocatie al bekend. FSC werkt momenteel aan regels en technologie om het verzamelen van deze gegevens voor alle FSC-gecertificeerde bossen te mogelijk te maken.
Traceerbaarheid	Oplossing in uitvoering: FSC ontwikkelt de "FSC Trace" als een manier om gegevens over de herkomst van producten over te dragen in de keten. Vanaf 2024 wordt FSC Trace in sommige toeleveringsketens geïntroduceerd.
*) relevante grondstoffen mogen niet afkomstig zijn van land dat na 31 december 2020 is ontbost; 31 december 2020 is de zogenaamde cut-off date.

Wat doet FSC om de naleving van de EUDR te faciliteren?

FSC ontwikkelt een instrumentarium, dat FSC-gecertificeerde bedrijven in staat stelt om eenvoudiger aan de EUDR te voldoen. Deze FSC Toolbox, is modulair opgezet. U kunt zelf kiezen of u de onderdelen gebruikt of niet. Daarbij gaat het om FSC Trace (voor tracering van houtproducten), een risicobeoordelingsmodule, een due diligence-rapportagemodule. Klik op onderstaande afbeelding voor een vergroting.

Laatste ontwikkelingen en aankomende evenementen

FSC Aligned for EUDR: terugkijken en vooruitkijken
Woensdag 3 juli presenteerde FSC een compleet pakket aan oplossingen, onder de naam FSC Aligned for EUDR, waarmee we bedrijven een robuust instrument bieden om tijdig te kunnen voldoen aan de EUDR. Meer dan 5000 personen wereldwijd namen deel aan dit webinar, waar FSC Aligned for EUDR werd onthuld! Hier vindt u alle relevante links en richtlijnen over hoe u uw eigen alignment-reis kunt beginnen. U kunt het webinar hier terugkijken.

Raadpleeg dit factsheet om precies te zien wanneer de onderdelen van FSC Aligned for EUDR beschikbaar zijn. Begin vandaag nog met het gebruiken van de FSC Regulatory Module en het FSC Risk Assessment Framework door http://fsc.org/STARTEUDR te bezoeken.

Aankomende webinars voor FSC Aligned Certification for EUDR
Webinar on FSC Aligned Reporting for EUDR FSC Aligned Reporting: 10 december 16:00 CET: Register here
Voor eerdere webinars door FSC International voer FSC Aligned, klik hier.

FSC Regulatory Module
FSC Regulatory Module is een (vrijwillige) bijlage bij bestaande FSC-standaards (voor bosbeheer, chain of custody en controlled wood). De module biedt een aanvulling op de bestaande FSC-eisen om naleving van de EUDR te ondersteunen. De Nederlandse vertaling van de Regulatory Module kunt u hier vinden. Bekijk hier het (Engelstalige) webinar over de FSC Regulatory Module.

Op dinsdag 20 februari organiseerden wij een webinar voor alle Nederlandse certificaathouders over de EUDR, waarbij we ingingen op:

De EUDR op hoofdlijnen; (kijk terug)
De wijze waarop FSC van dienst kan zijn om aan de vereisten van de EUDR te voldoen; (kijk terug)

FSC Trace
FSC Trace is een innovatieve digitale blockchaintechnologie die transacties van FSC-gecertificeerde producten vastlegt en uitwisselt. FSC Trace zorgt ervoor dat er aan beide kanten van een transactie (leverancier en klant) dezelfde gegevens gebruikt worden voor o.a. volume, product, houtsoort. Met FSC Trace kunnen per levering gegevens over geolocatie en tijd van productie door de keten worden doorgegeven, een belangrijke vereiste in de EUDR. Als een transactie eenmaal op de blockchain staat, kan deze niet meer worden bewerkt of verwijderd zonder dat FSC Trace hiervan melding maakt, waardoor controle wordt verzekerd.

En niet onbelangrijk: met FSC Trace creëren we een veilig platform voor handelspartners om gegevens uit te wisselen, waarbij vertrouwelijke informatie in de hele toeleveringsketen wordt beschermd. U kunt al beginnen met het downloaden van onze datasheets van FSC Trace op http://fsc.org/FSCtrace en starten met het voorbereiden van uw data over producten en handelspartners, zodat u bij de lancering van FSC Trade direct aan de slag kunt.

FSC organiseert een reeks (Engelstalige) webinars die duidelijke, praktische informatie biedt over hoe FSC Trace uw bedrijf kan ondersteunen bij het verkrijgen van geverifieerde informatie uit de (hele) toeleveringsketen, het voldoen aan wet- en regelgeving (EUDR) en e administratieve lasten kan verminderen.

Kijk hier de afgelopen webinars en schrijf hier in voor de aankomende webinars.

Stappenplan voor bedrijven om zich voor te bereiden op de EUDR
De Europese Commissie moet nog verdere duidelijkheid verschaffen over de vereisten van de EUDR. Toch hoeven organisaties niet te wachten met de voorbereidingen voor naleving van de EUDR. In deze (Engelstalige blog) lichten we zes stappen toe die bedrijven – inclusief FSC-certificaat- en licentiehouders – nu kunnen nemen om zich voor te bereiden op naleving van de EUDR vóór 31 december 2024.

Informatie LNV, Douane en NVWA
De webinformatie van LNV is te vinden op: https://rijksoverheid.nl/ontbossingsvrije-producten
De webinformatie van de Douane is te vinden op: EUDR: regels van Europese Unie voor ontbossingsvrije producten (belastingdienst.nl)
De webinformatie van de NVWA is te vinden op:

Nieuwe Guidance en FAQ van de EU
Begin oktober 2024, heeft de Europese Unie een Guidance document en Frequently Ask Question (FAQ) document uitgebracht. Hierin zijn extra zaken beschreven die uitleg benodigden n.a.v. de EUDR-wet. U vindt hier de links naar de EU Guidance en de EU-FAQ.

Informatie van FSC Internationaal

Als u meer wilt weten over hoe FSC bedrijven zal faciliteren bij het voldoen aan de EUDR, dan zijn er zowel webinars als podcasts om naar te luisteren. Lees meer op http://FSC.ORG/EUDR of beluister de volgende podcasts van Forest for the future:

FSC en de EUDR

Wat is de EUDR en waarom is die belangrijk?

Veelgestelde vragen over de EUDR

Vallen mijn producten onder de EUDR?

Welke kaartsystemen moeten gebruikt worden voor de geolocaties?

Ligt de grens tussen micro, kleinere en MKB bedrijven vast? De micro en kleine bedrijven mogen namelijk halverwege het jaar voldoen aan de EUDR-normen.

Wanneer wij een DDS moeten opstellen over een batch binnen de EUDR, wie of wat bepaalt voor de EUDR wat een ‘batch’ is?

Waarom zou de EU/Competent Authorities wel een FSC Recycled product als exempt accepteren als ze de FSC CoC niet als een Green Lane ziet?

Wat gebeurt er wanneer wij vandaag grondstoffen kopen en die in februari exporteren. Dan hebben wij geen data van onze leveranciers ... en toen?

Een pallet heeft een dragende functie => dus valt niet onder de EUDR, een (bijvoorbeeld) tomatendoos heeft ook een dragende functie => valt deze tomatendoos dan wel onder de EUDR?

Als je een EUDR product inkoopt binnen Europa, moet je als niet-MKB het DDS van de leverancier in EU Traces aangeven. Moet je bij doorverkoop aan je eigen klanten een nieuw DDS aanmaken/indienen op EU-Traces?

Hoever gaat de DDS zelf door de keten? Moet de consument uiteindelijk de DDS kunnen inzien?

Geeft FSC Trace ook de geolocaties (etc.) door aan volgende partijen in de Supply Chain, naast communicatie met EU-Traces?