Normaal gesproken hoop je de woorden schimmel en hout nooit in één zin te hoeven gebruiken. Maar soms heeft de combinatie van hout en schimmel een onverwachte en positieve uitwerking met houtverduurzaming tot gevolg. En als dat zo is, kan een eenvoudige schimmel het verantwoord gebruik van hout en FSC behoorlijk helpen.
FSC staat voor verantwoord gebruik van hout op basis van duurzaam bosbeheer. In de praktijk betekent dat onder andere dat we bij het kappen van bossen de verhoudingen tussen de verschillende houtsoorten in een bos niet aantasten. We halen op basis van de bomenpopulatie hout uit het bos om vervolgens heel lang in datzelfde stuk niets meer te kappen. Het in stand houden van deze bestaande natuurlijke verhoudingen is een goede zaak omdat we daarmee tevens de diversiteit van flora en fauna in het bos behouden. Toch zit er ook een nadeel aan. We kappen daardoor ook soms hout uit het bos waar minder of zelfs helemaal geen vraag naar is. Meestal omdat dat hout niet erg hard is en een korte levensduur heeft. Soms wordt bij hout alleen een lange levensduur gevraagd en is de constructieve sterkte van tropisch of subtropisch hardhout niet persé nodig. We gebruiken dan vaak toch tropisch hardhout en nemen de sterkte-eigenschappen 'op de koop' toe. Op deze wijze wordt onnodig veel 'overgekwalificeerd' tropisch hardhout verwerkt in onder andere de bouw. En dat wereldwijd.
Maar hoe kan een schimmel FSC hiermee nou helpen?
Jarenlang wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een specifieke levende schimmel - Aureobasidiumpullulans - in staat is om hout, en in het bijzonder zachthout, voor buitentoepassingen te verduurzamen en zo de levensduur met vele jaren te verlengen. Het principe is heel eenvoudig. Geef deze huis-tuin-en-keuken schimmel, want dat is het, wat te eten en voor jaren houdt 'ie andere schimmels, uv-straling en andere hout bedervende ellende buiten de deur. Omdat deze schimmel huist aan de oppervlakte van het hout is er sprake van een levende biologische coating. Ook wel een biofinish genaamd. Hierdoor kunnen onze inheemse, minder duurzame houtsoorten toch langdurig beschermd worden, zonder dat daar milieubelastende technologieën of stoffen voor nodig zijn.
Hoe werkt dat in de praktijk?
Bij Xyhlo biofinish, want zo heet de biologische coating die we onlangs geïntroduceerd hebben, impregneren wij FSC-gecertificeerd zachthout met natuurlijke ruwe lijnolie. We gebruiken bij voorkeur grenenhout en coaten deze aansluitend met de levende schimmel. Deze schimmellaag beschermt dan het hout, houdt het droog en voorkomt dat andere schimmels zich in het hout kunnen vestigen. De beschermende biofinish zit - in tegenstelling tot andere coatings - stevig vast aan het hout door vergroeiing met de bovenste laag houtcellen. Ook kan de levende schimmellaag kleine beschadigingen al groeiend zelf weer repareren. Hierdoor worden onze inheemse, minder duurzame houtsoorten toch langdurig beschermd, zonder dat daar milieubelastende technologieën of stoffen voor nodig zijn. Zo helpt een eenvoudige schimmel FSC bij haar missie om wereldwijd sociaal, ecologisch en economisch verantwoord bosbeheer te bevorderen. En ook het milieu.
Overigens, het op deze manier verduurzaamde zachthout gaat op dit moment naar toepassingen waarbij het hout alleen aan de lucht is blootgesteld, zoals gevelbekleding, overkappingen, tuinhuisjes en schuttingen. Voor het Zorgcentrum Da Costa in Putten (zie foto) hebben wij de gevelbekleding reeds geleverd. In België wordt Xyhlo gebruikt als ‘duurzame dakpan’. En aan grondgebonden toepassingen wordt gewerkt. Onze testpaaltjes staan al meer dan 7 jaar in het bos in de grond. En ze zijn nog steeds goed. Wat kan hout toch een mooi materiaal zijn!
Met duurzame groet,
Frans van Rooijen
www.xyhlo.com
Op de foto: Zorgcentrum Da Costa in Putten.